Regulowanie stanu prawnego nieruchomości drogowych - przejmowanie nieruchomości pod budowę dróg

• Przedmiotem proponowanego szkolenia jest przeanalizowanie przepisów dotyczących regulowania stanu prawnego nieruchomości drogowych, regulacji skomplikowanych ze względu na ich mnogość oraz zaszłości historyczne. W dalszym ciągu wiele istniejących pasów dróg w ich części często nie posiada uregulowanego stanu prawnego, co utrudnia pośrednio również rozwój terenów zainwestowanych, mieszkaniowych, przemysłowych i innych. Dostęp do dróg publicznych i wewnętrznych jest ważnym aspektem inwestowania i rozwoju. Sieć komunikacyjna w Polsce nieustannie się rozwija, czemu służyć mają specjalne przepisy prawne ale ich „specjalność” w stosunku do podstawowych regulacji często wymaga dokładnej wiedzy i umiejętności właściwego zastosowania przepisów w praktyce. Ponieważ mnogość przepisów dotyczących dróg nie ułatwia procesu regulowania ich stanów prawnych ,zaletą tego szkolenia jest ich syntetyczne zebranie i omówienie krok po kr. z uwzględnieniem licznych przykładów i sposobów postępowania.
• Podczas zajęć między innymi:
- Zdiagnozujemy wybrany przypadek nieuregulowanego stanu nieruchomości pod drogą i zastanowimy się, który zestaw przepisów będzie adekwatny do rozwiązania problemu. Wskażemy jaki dokument i gdzie odszukany lub sporządzony pozwoli ujawnić prawa do gruntu pod drogą.
- Na wybranym przypadku przeanalizujemy możliwości nabycia prawa własności gruntu pod drogą. W szczegółach przedstawimy procedurę i możliwości uregulowania stanu prawnego gruntów pod ogólnodostępnymi drogami wewnętrznymi gminnymi.
- Zaprezentujemy: Jak wydzielić i przejąć grunt na cel publiczny gdy ma nieuregulowany stan prawny? Od kogo go odkupić? Jak działać aby nie wstrzymywać inwestycji drogowych i komu wypłacać odszkodowania za przejęte grunty pod drogi.

• Zdobędziesz, uzupełnisz i uporządkujesz wiedzę z zakresu podstaw prawnych i procedur związanych z przygotowaniem nieruchomości pod budowę dróg.
• Usystematyzujesz informację o zagadnienia dotyczące regulowania praw do nieruchomości drogowych oraz poznasz źródła dokumentów prawnych stanowiących tytuły prawne do nieruchomości.
• Dowiesz się:
- Jak w obecnym czasie definiujemy pas drogowy i jego granice?
- Gdzie szukać oraz jakich dokumentów stanowiących o tytule prawnym do nieruchomości drogowej?
- Jak działa i co zmieniło się w tzw. specustawie drogowej?
- Jak wydziela się pasy drogowe dróg?
- Jak wygląda proces przejmowania gruntów pod budowę dróg?
- Jakie i kiedy przysługują właścicielom odszkodowania?
- Jak ustala się ceny za nieruchomości przejmowane pod drogi?
- Jak działa ustawa z 13 lipca 2023 dotycząca regulowania stanu prawnego nieruchomości pod drogami ogólnodostępnymi?
• Otrzymasz obszerne materiały szkoleniowe, w tym m.in. prezentacji, zbiór orzeczeń sądowych w prezentowanych i najważniejszych zagadnieniach, liczne przykłady rysunkowe wraz z komentarzami.

1. Podstawowe pojęcia prawne dotyczące dróg i regulowania stanu prawnego:
• Nieruchomość a droga jako budowla.
• Pas drogowy i jego granice.
• Działka ewidencyjna i granice nieruchomości.
• Wydzielenie pasa drogi.
2. Regulowanie stanu prawnego gruntów pod drogami na podstawie starszych aktów prawnych:
• Kodeks Napoleona jako jedna z najstarszych reguł dla gruntów publicznych.
• Ustawy z dwudziestolecia międzywojennego jako próby scalenia obszaru Rzeczypospolitej.
• Dekrety i ustawy w gospodarce uspołecznionej do at 80-tych ub. wieku oraz ich dzisiejsze trudne dziedzictwo.
• Ustawy scaleniowe z lat 80-tych ub. Wieku jako próby polepszenia struktury gruntów rolnych, przy okazji zabierające tereny na obszary publiczne pod drogi.
• Ustawa o drogach publicznych jako akt prawny, który funkcjonuje do dzisiaj.
• Ustawa o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości jako pierwowzór dzisiejszych rozwiązań w gospodarowaniu nieruchomościami. Ustawa o autostradach płatnych czyli jak przejąć grunty pod nowoczesne drogi.
• Art. 73 Ustawy z dnia 13 października 1998 r.: Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, czy jeszcze to działa?
• Ustawa z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych usta– Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną – pokłosie do dzisiaj.
3. Przejmowanie gruntów pod drogi współcześnie:
• Nabycie nieruchomości w drodze jej zakupu do zasobu nieruchomości.
• Wywłaszczenie nieruchomości pod cel publiczny. Omówienie celów publicznych.
• Tzw. „odwrotne wywłaszczenie” czyli nabycie z mocy prawa na podstawie art.9 8 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
• Art. 105 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, czyli wydzielanie pod drogi przy scaleniu i podziale nieruchomości.
• Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych – czyli specjalne zasady pozyskiwania gruntów i budowy dróg, tzw. zrid-y.
• Ustawa z dnia 13 lipca 2023 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych, czy całkowita nowość dla gruntów pod drogami niepublicznymi.
4. Aspekty przejmowania nieruchomości pod budowę dróg:
• Podziały nieruchomości, zasady, procedury, koszty, dokumenty.
• Szacowanie i wycena nieruchomości – co powinien wiedzieć urzędnik w aspekcie oceny operatów szacunkowych i na czym to polega?
• Skutki prawne wydzielenia gruntów pod drogi. Skutki odwracalne i nieodwracalne procedur.
• Nieuregulowany stan prawny nieruchomości a ich przejmowanie pod drogi.
• Dokumentowanie użytkowania gruntów pod drogami – dokumenty, źródła.
• Dokumenty powstające w procesach przejmowania gruntów od A do Z.
• Rokowania i negocjacje z właścicielami nieruchomości przejmowanych, czyli jak wykorzystać kompetencje miękkie w administracji?
• Dysponowanie nieruchomością na cele budowy drogi. Tytuły dysponowania, podstawy prawne.
5. Zajęcia warsztatowe – przykłady do rozwiązania odnoszące się do różnych przypadków skomplikowanych sytuacji prawnych:
• Przykład przejęcia gruntów pod drogi na podstawie art.98 Ustawy o gospodarce nieruchomościami.
• Przykład uregulowania stanu prawnego gruntów pod drogami ogólnodostępnymi.
• Przykład uregulowania stanu prawnego gruntów na podstawie wywłaszczenia.
• Przykład jak działa tzw. zrid.
• Przykład wydzielania gruntów pod drogi w wyniku scaleń.
• Przykłady tytułów prawnych z lat ubiegłych.
• Procedura wykupu gruntów.
6. Analiza i omówienie aktualnego orzecznictwa.
7. Podsumowanie szkolenia, pytania i odpowiedzi.

Pracownicy gmin i powiatów, administracji publicznej zarządcy nieruchomości, zarządcy dróg, projektanci, architekci, geodeci, urbaniści, rzeczoznawcy majątkowi, biegli sądowi w zakresie geodezji, budownictwa, projektanci planów miejscowych. Pracowników wydziałów finansowych zajmujących się rozliczeniem podatku VAT.

Geodeta uprawniony, pełni funkcję geodety powiatowego w Starostwie Powiatowym. Posiada wieloletnią praktykę w dziedzinie geodezji i kartografii oraz gospodarowania nieruchomościami. Były kierownik Wydziału Gospodarki Nieruchomościami w jednym z urzędów miejskich, wcześniej zdobył praktykę w dużej firmie projektowej. Doświadczony trener przygotowuje i prowadzi szkolenia dla JST w tematyce gospodarowania nieruchomościami, geodezji i kartografii oraz tematów pokrewnych. Ma na swoim koncie szereg przeprowadzonych opracowań do celów prawnych, opinii oraz prac geodezyjnych. Audytor systemów jakości ISO 9001 i 14001. Były członek Zarządu Związku Powiatów Województwa Dolnośląskiego.